21 ŞUBAT ANISINA EN GÜZEL HATIRA
(Kop Savunması ŞÜHEDASINA Bir Asır Sonra)
Anadolu’ya ilk yerleşen Oğuz Boylarında olan İlimiz, Selçuklu Türklerinin önemli şehirlerin den biridir. Osmanlı döneminde de aynı önemi ile tarih de ki savaşlarıyla ve Sancak Beyliğiyle her zaman tarih de ki yerini korumuştur. Cumhuriyetimizin İlanı ile de geçmişten gelen vatanseverlik ve toprağına bağlılığı ile bu ülkeye hizmetleriyle tüm halkıyla kahramanlıklarıyla yaşamaktadır.
Tarih ve Coğrafi şartların bakımından sosyal, kültürel, doğal ve tabi varlıklarını ihtiyaçların karşılanmasıyla çağlardan günümüze kadar kalıntıları ve belgeleriyle yaşamaktadır
Doğunun kadim şehri Bayburt eski bir yerleşim yeri olarak tarihinde bir çok savaşlara da önemli katkılar sağladığından çeşitli değişimlere ve kahramanlıklara uğramıştır. İşte kahramanlıklardan biri de Kop Savunmasıdır. Tarihimizi süsleyen bu ünlü Savunma savaşlarımızın aşağı yukarı her birinin bir benzerini aynı zamanda(Kop Savunma) BAYBURT SAVUNMA’ında göstermekteyiz.
Buna karşılık belirmek gerekir ki, Türk Ordusu, Anavatanın batısında ve doğusunda düşman saldırılarına karşı göğsünü siper ederek çarpışırken ne yazık ki döktüğü kanların karşılığını çeşitli payelerle alır. Bayburt’ta tarihinde hak etmiş olduğu bu zorlu savunma mücadelesinin bedelini devletimiz tarafından Onurlandırılarak nihayet Kop Şehitliğinin payesiyle daha da işlerlik kazandırmıştır. İşte şimdi Merhum Meraşal Fevzi ÇAKMAK Paşanın 1916 yılında Kop Dağlarında cereyan eden “Bayburt Savunması ikinci Plevnedir “ sözü iyice tasdiklenmiş olarak gelecek nesillere ışık tutan bir eser olarak yaşatılacaktır.
Yine ikinci bir kalıcı eser de Bayburt Belediyesi tarafından 2020 yılında Bayburt’un Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 102.Yıl dönümünde gerçekleştirilen “Kop Savunması Şühedasına Mektup Yarışması”na katılan 87 adet mektuptan oluşan kitap yayınlandı. Bu yıl pandemi dolayısıyla yapılamayan 21 Şubat kutlamalarına, bu kalıcı bir eserle daha çok gelecek nesillere aktarılmasına ışık tutacak olan ve tarihe geçen savaşta şehadet şerbetini içen Mehmetçiklere ithafen düzenlendi. Öyle ki bu eser geçmişten geleceğe örnek olarak gelecek nesil için bir asır sonra torunları tarafından yazılan mektupların yer aldığı kitap 140 sayfadan oluşuyor kitap en güzel kutlama hediyesi olarak tüm halkımızın istifadesine sunulmuştur.
Bayburt Kop Savunmasının önemi, işlerliği tarihi ve kültürel anlamda, her geçen gün yeni değerler kazanarak İlimizin gelişiminde ve tanıtılmasında büyük önem taşımaktadır. Artık Kop Savunması günümüzde Çanakkale ve Sarıkamış kadar tarih de anlam ve önemi yıllardan beri gelir tanıtımlarla da ortaya koyulan eserlerle tescillenmiştir. İşte bunlardan biri bu gün elimizde bulunan bu güzel eserin içindeki birbirinden içi duygu ve anlam dolu mektupları okuyunca yaşanmış olayları gözünün önünde canlandırarak bu günlere nasıl gelindiğini daha iyi idrak ederek yaşadığın coğrafyaya sahip çıkıyorsun. Kitap elden düşülmeyecek kadar itina ile hazırlanmış tam bir albüm niteliğinde olup; içerisinde çok değerli yazar ve şairlerimizin de şiirleriyle derlenmiştir. Onun için diyoruz ki; bu eser artık yeni yetişen çocuklarımıza yaşana bilir gelecek için kendi savunmaların yapabilmeleri adına birer armağan olarak kalacaktır.
Yine daha önce ki yıllarda yazdığım bir köşe yazısına hatırlattı bana, bu gün Sayın Belediye Başkanımız Hükmü PEKMEZCİ her zaman ki gibi “Rus’yada bulunan kaybolan eserleri hakkında açıklama yaparken çok etkilendim. İşte o günkü yazımı paragrafı….
“Bayburt Literatürüne göz attığımızda koskoca bir kütüphaneyi doldurabilecek kapasitede kitapların var olduğunu görmekteyiz. Bayburtlu Yazarlar Selçuklu Türkiyesi döneminden başlayarak çok sayıda değerli eserler bırakmışlardır. Bunlardan Bayburtlu Osman’ın Osmanlı döneminde yazdığı:Tevarihi Cedidi Mir’at-ı Cihan adlı tarih kitabını incelediğimizde çok değerli bilgilere ulaşılabildiğimizi hayretle görebilmekteyiz. Biraz daha işin içerisine girdiğimizde Kitab-ı Dede Korkut‘un da büyük bir ihtimalle Bayburtlu Osman tarafından yazılmış olduğu kanaatine varılmaktadır . Osmanlı döneminde aynı anda Bayburt’ta bulunan üç üniversite ( : Yakutiye, Mahmudiye, Musaviye )de sayısız eserlerin yazıldığı tarafımızdan bilinmektedir. Bu eserlerin büyük bir bölümü son savaşta Ruslar tarafından çalınarak arabalarla Rusya’ya kaçırılmışlardı”
İnşallah Bayburt kütüphanesi daha da zengin kültür mirasımızla yaşatılacaktır.